Na jaren van Franse dominantie staat Spaanse wijn op nummer een van belangrijkste wijnindex
Ribera del Duero, de Spaanse streek waar onder andere domein Vega Sicilia topwijnen produceert. — © getty
In de jaarlijkse ‘Power List’ van de honderd wijndomeinen die commercieel het best gescoord hebben, staat voor het eerst een Spaans domein bovenaan. Dat reflecteert een bredere trend. “Bordeaux en Bourgogne krijgen het moeilijk.”
Bruno Vanspauwen
In 2000 kwamen twee beurstraders en fervente wijnliefhebbers, de Brit James Miles en de Australiër Justin Gibbs, op het idee om wijnen te verhandelen zoals aandelen: via een beursplatform. Ze vestigden hun bedrijf in Londen, het financiële hart van Europa, en noemden het Liv-Ex: ‘London International Vintners Exchange’. Op dat beursplatform worden dagelijks duizenden wijnen verhandeld tegen prijzen die, net zoals aandelen, voortdurend schommelen naargelang van vraag en aanbod.
Elk jaar publiceert Liv-Ex een ‘Power 100 List’ van de domeinen die het afgelopen jaar het best gescoord hebben op het wijnplatform. Omdat aanvankelijk 90 procent van de verhandelde wijnen Frans was, waarvan 70 procent uit Bordeaux, was die index sterk Frans gekleurd. Maar een nieuw tijdperk lijkt aangebroken. Want op basis van de prestaties van het afgelopen jaar – een stijging van het handelsvolume met 324 procent en van de verkoopwaarde met 310 procent – veroverde een Spaans domein nu de eerste plaats: Vega Sicilia. Op plaats twee en drie staan Italiaanse domeinen, terwijl dertien Franse domeinen helemaal uit de top honderd verdwenen zijn.
Nationaal symbool
“Wat La Romanée-Conti is voor Frankrijk, is Vega Sicilia voor Spanje”, zegt Wim Vanleuven van La Buena Vida, de Vlaamse verdeler van het wijnhuis in ons land. “Voor de Spanjaarden is het een nationaal symbool, de koning vereert het domein geregeld met een bezoek en andere bezoekers worden vrijwel nooit aanvaard.”
De geschiedenis ervan gaat terug tot 1864, toen de Spaanse zakenman Don Eloy Lecanda y Chaves 18.000 “exotische planten” invoerde uit Bordeaux: wijnstokken van onder meer cabernet sauvignon en merlot. “Hij was de eerste die bewees dat in die streek, Ribera del Duero, topwijn gemaakt kon worden”, zegt Vanleuven.
Maar de familie Lecanda raakte in financiële moeilijkheden, waarna het domein meermaals verkocht werd. In 1982 werd het overgenomen door de familie Alvarez, een van de rijkste families van Spanje. David Alvarez, een wiskundeleraar, stampte in één generatie een gigantische dienstengroep uit de grond, de Grupo Eulen, die 100.000 mensen tewerkstelt in Spanje en Zuid-Amerika in sectoren als schoonmaak, bewaking, interim en tuinieren. Hij investeerde 25 miljoen euro in Vega Sicilia en bracht het domein, onder leiding van een van zijn zonen, opnieuw naar de top.
Flessen uit de jaren 60
“Veel geld hebben, is een voordeel als je van plan bent een van de beste wijnen ter wereld te maken”, zegt Vanleuven. “Je hoeft je niet te richten op de snelle verkoop, je hebt tijd.” Zo brengt de topwijn Unico, die is gemaakt van de druiven tempranillo (de belangrijkste Spaanse wijndruif) en cabernet sauvignon, tien jaar door in de kelders van Vega Sicilia voor hij op de markt komt. Er zijn ook telkens maar 100.000 flessen van.
“Unico wordt in kleine allocaties verdeeld over 150 landen, waaronder België”, zegt Vanleuven. “Maar in sommige jaren, als ze niet 100 procent tevreden zijn over de kwaliteit van de druiven, wordt er geen Unico gemaakt. Op die manier blijft de wijn altijd schaars op de wereldmarkt, wat mee de hoge prijzen verklaart.” Een fles Unico van oogstjaar 2014 kost bijvoorbeeld 430 euro.
Tempranillo-druiven worden geoogst in Ribera del Duero. — © getty
Maar ook kwalitatief heeft de topwijn zijn naam niet gestolen: “Unico is het schoolvoorbeeld van een wijn die kracht en finesse tegelijk heeft, iets wat alleen de grote wijnen van deze wereld is gegeven. Maar het is geen wijn om jong te drinken: hij heeft tijd nodig om zich helemaal te ontplooien. Unico kun je trouwens heel lang bewaren, wijnen van de jaren 60 en 70 komen nog opvallend levendig voor de dag. ” Volgens de website van La Buena Vida zal een fles Unico van oogstjaar 2014 op zijn best zijn tussen 2036 en 2043.
Wijn als belegging
Naast Vega Sicilia zijn er nog twee Spaanse domeinen in de top 100 van Liv-Ex gekomen: Dominio de Pingus, ook uit Ribera del Duero, en López de Heredia uit Rioja.
De Power List van Liv-Ex signaleert op basis van cijfers trends op de wijnmarkt, maar maakt zelf ook deel uit van een trend waarin kapitaalkrachtige kopers topwijn zien als een belegging. Niet om te drinken dus, maar om later tegen een hogere prijs door te verkopen. Net zoals bij aandelen kan die prijs tot grote hoogte stijgen, tot er een moment komt waarop hij weer daalt.
Dat is wat vandaag menige Franse wijn overkomt. “Bourgogne heeft zware klappen gekregen op de markt”, zegt Vanleuven. “En de grote namen van Bordeaux liggen al een tijdje in de touwen.”
De 20 toppers in de Power 100 Wine List
1. Vega Sicilia, Ribera del Duero, Spanje
2. Gaja, Piemonte, Italië
3. San Guido, Toscane, Italië
4. Joseph Drouhin/Drouhin-Vaudon, Bourgogne, Frankrijk
5. Château d’Yquem, Sauternes, Frankrijk
6. Henri Boillot, Bourgogne, Frankrijk
7. Château Mouton-Rothschild, Bordeaux, Frankrijk
8. Penfolds, Australië
9. Domaine Leroy, Bourgogne, Frankrijk
10. Château Cheval Blanc, Bordeaux, Frankrijk
11. E. Guigal, Rhône, Frankrijk
12. Domaine Leflaive, Bourgogne, Frankrijk
13. Château Latour, Bordeaux, Frankrijk
14. Dom Pérignon, Champagne, Frankrijk
15. Roagna, Piemonte, Italië
16. Château Margaux, Bordeaux, Frankrijk
17. Bouchard Père et Fils, Bourgogne, Frankrijk
18. Giuseppe Rinaldi, Piemonte, Italië
19. Faiveley, Bourgogne, Frankrijk
20. Giacomo Conterno, Piemonte, Italië